NL FR EN

Nieuws

19 januari 2010

Brussel ? Het JDRF Center for Beta Cell Therapy in Diabetes heeft de resultaten bekend gemaakt van vier jaar opvolging van type 1 diabetes patiënten (leeftijd 12-39 jaar) die kort na diagnose gedurende 6 dagen een antistof (ChAglyCD3) tegen bepaalde witte bloedcellen (CD3-lymfocyten) kregen toegediend. Na 18 maanden had het Center al gemeld dat behandeling met het CD3-antilichaam verdere destructie van insuline producerende beta cellen tegenging en dus ook verder verlies van de eigen insuline productie. Nu wordt gerapporteerd dat een beschermend effect gedetecteerd werd gedurende vier jaar maar dat dit vooral het gevolg was van een gunstige invloed bij de jongere helft van de patiënten (12 tot 26 jaar). De jongere subgroep die de antistof had gekregen moest niet alleen minder insuline spuiten maar behield ook een betere glucose controle dan leeftijdsgenoten behandeld met een niet-actieve controle stof. De vaststelling dat het CD3-antilichaam het ziekteproces sterker onderdrukt bij jongere patiënten wordt toegeschreven aan het feit dat zij bij diagnose een acutere fase van de aandoening doormaken dan oudere patiënten. Er wordt daarom voorgesteld om volgende studies uit te breiden naar kinderen. Aangezien de destructie van beta cellen grotendeels gebeurt vooraleer type 1 diabetes zich klinisch manifesteert wordt ook gesuggereerd dat dit soort therapie het ontstaan van de aandoening kan helpen vermijden. Om deze mogelijkheid te onderzoeken moet de behandeling worden getest bij personen met een hoog risico op de ziekte.

Deze bevindingen verschenen deze maand in Diabetologia, het tijdschrift van de European Association for the Study of Diabetes. Ze zijn het resultaat van een samenwerking tussen clinici en onderzoekers uit België, Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk (zie lijst achteraan). Het Belgisch Diabetes Register stond in voor de collecte en analyses van bloedstalen en centralisatie van gegevens. Deze academische studie werd mogelijk gemaakt dank zij financiering door de Juvenile Diabetes Research Foundation (New York).

"Onze resultaten zetten een stap naar behandeling van type 1 diabetes in een vroeg stadium, en mogelijks naar het voorkomen van deze aandoening? zegt Dr Pipeleers, directeur van het JDRF Center, ?Voor de verdere ontwikkeling van deze antilichaam behandeling moet een efficiënt en veilig toediening schema worden uitgewerkt voor pas gediagnosticeerde type 1 diabetici -inclusief de kinderen; daarnaast dient het preventief effect onderzocht bij personen met hoog risico voor deze aandoening. Dankzij het Belgisch Diabetes Register kunnen deze doelgroepen worden gerecruteerd en opgevolgd volgens vooropgestelde criteria en gespecialiseerde analyses. Nu het mogelijk wordt om verdere verliezen van insuline producerende beta cellen af te remmen tijdens de ontwikkeling van type 1 diabetes, zullen we ook nagaan hoe bij deze patiënten de verloren beta cel massa kan worden hersteld."

 artikel online verschenen bij Diabetologia(www.diabetologia-journal.org)

Over type 1 diabetes

Diabetes is een veel voorkomende chronische ziekte die de levenskwaliteit reduceert en het risico op ernstige complicaties verhoogt, ondanks de huidige behandelingen. De economische kost ervan wordt geschat op 15% van het gezondheidsbudget. De ziekte kan optreden op alle leeftijden. Wanneer de diagnose gesteld wordt vóór de leeftijd van 40 jaar, gaat het meestal over type 1 diabetes. Deze vorm wordt veroorzaakt door een massaal verlies van de insuline producerende beta cellen door een inflammatoir en autoimmuun proces. Tijdens dit ziekteproces, dus in een vroeg stadium van de aandoening, moeten enerzijds deze destructie worden afgeremd en anderzijds de verloren betacellen worden vervangen, bij voorkeur door regeneratie in de pancreas. Wanneer het ziekteproces voorbij is, en de meeste beta cellen vernietigd, wordt beta cel transplantatie vooropgesteld als therapie.

Over CD3-antilichamen

CD3 antilichamen -zoals het nu gebruikte ChAglyCD3- werden ontwikkeld om de functie van CD3-cellen te blokkeren. CD3-cellen zijn T-lymfocyten, een type witte bloedcellen, die betrokken zijn bij de vernietiging van beta cellen tijdens het ziekteproces van type 1 diabetes. ChAglyCD3 is een gehumaniseerd, niet-mitogeen CD3 antilichaam. Het werd ontwikkeld en voor deze studie geproduceerd door Drs. Herman Waldmann en Geoff Hale (Oxford, Verenigd Koninkrijk). Op dit ogenblik is dit antilichaam onder de naam Otelixizumab in farmaceutische ontwikkeling bij Tolerx-Inc (USA) en GlaxoSmithKline (UK).

Over het JDRF Center for Beta Cell Therapy in Diabetes

Het JDRF Center for Beta Cell Therapy in Diabetes is een internationaal consortium van fundamentele en klinische onderzoeksteams, referentiecentra en bio-industriële KMO?s, met centrale eenheid op de medische campus van de Vrije Universiteit Brussel. Het objectief van het Center is strategieën te ontwikkelen en toe te passen voor preventie en behandeling van diabetes op basis van kennis over de beta cel biologie. De projecten hebben als specifieke doelstelling om de insuline producerende beta cellen te beschermen en te vervangen, hetzij door regeneratie in de pancreas of door cel transplantatie. Het Center heeft hiervoor financiële steun gekregen van de Juvenile Diabetes Research Foundation en de Europese Gemeenschap (FP6 en FP7).

Volgende instellingen en personen hebben bijgedragen tot deze studie:

België

  • Vrije Universiteit Brussel en Universitair Ziekenhuis Brussel: Bart Keymeulen, Leonard Kaufman, Robert Hilbrands, Frans Gorus, Evy Vandemeulebroucke, Ursule Van de Velde, Daniel Pipeleers
  • Universitair Ziekenhuis Gasthuisberg, Katholieke Universiteit Leuven: Chantal Mathieu
  • Universitair Ziekenhuis Antwerpen: Christophe De Block
  • Hôpital Erasme, Université Libre de Bruxelles: Laurent Crenier
  • Belgisch Diabetes Register: netwerk van meer dan 200 diabetologen, pediaters en onderzoekers uit alle universiteiten en meer dan 100 niet-universitaire ziekenhuizen in België

Frankrijk

  • INSERM U580, Hôpital Necker, Paris: Sophie Candon, Lucienne Chatenoud

Duitsland

  • Hospitaal München-Schwabing: Markus Walter, Anette G. Ziegler

Verenigd Koninkrijk

  • Sir William Dunn School of Pathology, Oxford: Herman Waldmann

Contact

Christel Hendrieckx
Coordination Manager JDRF Center for Beta Cell Therapy in Diabetes
32-2-477 4559 of 32-2-477 4501
c.hendrieckx@betacelltherapy.org